هم شرقی، هم غربی، جمهوری ایرانی

14 اکتبر 2009 در 16:23 · دسته‌بندی شده در سیاسی ·برچسب ۱۳ آبان, جمهوری ایرانی, شرق, غرب

انقلاب ۱۳۵۷ مردم ایران انقلاب «نفی» بود. مردم می‌دانستند، به روشنی و به درستی می‌داستند، که «چه نمی‌خواهند» اما دریغ و درد که نمی‌دانستند «چه می‌خواهند». هنگامی که می‌گفتند:«نه شرقی»، «نه غربی» نه عشق بی‌خرد شرق را می‌خواستند نه خرد بی‌عشق غرب را، نه آزادی بی‌عدالت غرب را، نه عدالت بی‌آزادی شرق را. اما نمی‌دانستند چه می‌خواهند برای همین به چه رسیدند به «جمهوری اسلامی» که نه شرقی بود نه غربی هیچ نبود. نظامی درآمده از تاریک‌ترین قرون اعصار برای به بردگی کشیدن «عشق شرق» و «عقل غرب». جمهوری جنایت، فساد، تباهی، جمهوری‌ای که از مستنبدترین دیکتاتوری‌ها مستنبدتر بود و ضد «جمهور» بود، ضد «انسان». جمهوری که نه سادگی و صفای سنت را داشت نه ترقی و رشد مدرنیته، فرزند نامشروعی که نه «خدا» داشت نه «شیطان».
اما جنبش سبز مردم ایران جنبش «مثبت» است. جنبش «نفی» نیست. جنبشی است که دشمن خویش را به آغوش می‌کشد، آب می‌نوشاند لباس مبدل می‌پوشاند، تا از معرکه برهاند. جنبش «مرگ» نیست جنبش «زندگی» است. کینه‌ورز و گذشته‌گرا نیست، بخشنده و آینده‌گراست. جنبش زندگی است. جبنش شور است و بالندگی. این جنبش «عشق شرقی» را در «عقل غربی» در هم می‌آمیزد تا «جمهوری انسانی» بنا کند. از غرب «عقل» اش را می‌گیرد و به آن روح عاشقانه‌ی شرقی را می‌دمد تا هم «شرق» را از نکبت بی‌خردی برهاند و هم «غرب» را با عشق و انسان آشنا کند. غربی که در فردیت انسان جزیره شده است، به ماه می‌رود، در ماه گام می‌زند اما خورشید عشق در خانه‌های‌اش محبوس شد است. سگ جای آدمی را گرفته است. بهترین و محبوبترین و عاشقانه‌ترین لحظه‌های خود را با سگان و سموران و گربه‌ها… به اشتراک می‌گذارند که انسان را گرگ انسان می‌دانند. و شرق که «عقل» در آن غروب کرده است و «عشق» در آن یعنی بمب به خود بستن و جان خود و انسان‌های دیگر را با وهم بهشتی دوزخی به آتش کشیدن. «جمهوری ایرانی» اما از سلاله‌ی دیگری است. عشق به انسان در کنار عقل انسانی می‌نشیند تا جهانی بنا کند که دو بال دارد عشق و عقل. در جمهوری ایرانی فرد و اجتماع یکی می‌شود، به سود فرد به سود اجتماع. کسی از کسی نمی‌شنود که: «مراقب خودت باش» که عشق یعنی مراقبت از معشوق نه مراقبتش را به خود سپردن. کسی از کسی نمی‌شنود که:«این مسئله‌ی من نیست، مسئله‌ی توست» که «مسئله» یک انسان مسئله‌ی تمام بشریت است. این جمهوری در عین حال غربی هم هست. عقل بر آن حکومت می‌کند نه بی‌خردی. عقلی که به اختیار در پای «عشق» خود را قربانی می‌کند و «عشق» در کالبد انسانی عاقل جریان دارد. جمهوری ایرانی، هم غربی است هم شرقی، هم عاقلانه است هم عاشقانه، انسانی است؛ که انسان هم قلب دارد هم مغز. انسان غربی راضی می‌شود برای آن که لایه‌ی کَره‌ی که روی نان‌اش می‌مالد اندکی ضخیم‌تر شود خون انسان‌های دیگر به زمین ریخته شود و انسان شرقی حاضر است تمام جهان را در آتش خشم خود بسوزاند برای عشق به خدا یا شیطانی موهم. عقل خویش را ذایل می‌کند و انسانیت خود را زیر پا می‌نهد تا ذوب شود در ولایت این و آن. اما انسان هم قلب دارد هم مغز. انسان بدون قلب، هوش‌مندترین مغزها هم که داشته باشد دل اتم را می‌شکافد تا جان هزاران و صدها هزار انسان را در لحظه‌ای بستاند، طبیعت را که مادر اوست به نابودی می‌کشاند تا دلاری بر دلارش بیافزاید و صفری بر موجودی حسابش اضافه کند. انسان بدون مغز، پر شورترین قلب‌ها را هم که داشته باشد کودک خود را بمب می‌بندد به خاکستر می‌نشاند به وعده‌ی سایه‌ی طوبایی موهوم که زندگی برای‌اش با مرگ آغاز می‌شود و پس از مرگ معنا می‌هد. انسان نیاز به قلب دارد و مغز. و اکنون چشمان ندا به انسان غربی می‌گوید می‌توان عاشق بود و خردمندانه برای نجات دشمنت از منجلاب جان داد بی‌آنکه جان کسی را ستاند. به انسان شرقی می‌گوید می‌توان انسان بود خردمند، مدرن بود، این‌زمانی زندگی را طلب کرد پیش از مرگ.
انسان غربی جزیره است انسان شرقی قطره‌ی در اقیانوس اما انسان نه جزیره است نه قطره، انسان افتراق دارد در عین اتفاق. انسان نه مورچه‌ای است غریزه‌وار حل شده در جمع نه عقابی تک رو در آسمان. انسان، انسان است و بدیلی در طبیعت ندارد. انسان صاحب عقل است و عشق و «جمهوری ایرانی» بنا دارد انسان عاقل و عاشق را که بر سرنوشت خویش حاکم است به جهانیان بنمایاند غرب را از خواب عقل و شرق را از جهل عشق برهاند و طرحی نو دراندازد. ما می‌تواینم زیرا هم خرد غربی را داریم هم عشق شرقی را که چهارراه تمدن بوده‌ایم. ما «جمهوری ایرانی» می‌خواهیم و سیزده آبان به خیابان‌ها می‌رویم تا فریاد زنیم. «هم شرقی، هم غربی، جمهوری ایرانی»، جمهوری انسانی. انسانی که نفی نمی‌کند طلب می‌کند. مرگ نمی‌خواهد اهل زندگی است. عشقانه عاقل است، عاقلانه عاشق است. پس وعده‌ی ما سیزده آبان خیابان‌های تهران و ایران و همه‌ی جهان با شعار «هم شرقی، هم غربی، جمهوری ایرانی»
پی‌نوشت:
مسلما این «عشق» و «خرد»، «عدالت» و «آزادی» توآمان را خواستند انحصار به ایرانیان در جنبش اخیر ندارد و سال‌هاست به‌خصوص بعد از فروپاشی شوروی و سپری شدن سال‌های پرتب‌وتاب آن در کشورهای مختلف در سراسر جهان از شرق و غرب تا شمال و جنوب هواخواهانی پیدا کرده است و دارد به فکری جهانی تبدیل می‌شود.

ارسال به: ::::::::::::::::::::::

پایاپیوند